Гістарычная памяць адыгрывае важную ролю ў развіцці грамадства, для Беларусі асабліва ў кантэксце Вялікай Айчыннай вайны. У 2021-2023 гг. на факультэце гісторыі, камунікацыі і турызму ГрДУ імя Янкі Купалы правялі НДР «Вялікая Айчынная вайна як канструкт фарміравання гістарычнай памяці ў сучасных сацыяльных рэаліях», якая адпавядае прыярытэтным напрамкам навуковых даследаванняў Рэспублікі Беларусь на 2021–2025 гг.
У комплексным даследаванні ўпершыню разглядалася роля і значэнне ВАВ, аднаўлення і мемарыялізацыі ваенных падзей і імён удзельнікаў у фарміраванні гістарычнай памяці, кансалідацыі беларускага грамадства, выхаванні грамадзянскіх і патрыятычных якасцей асобы. Наватарскае, па пастаноўцы задач і вынікаў, даследаванне з'яўляецца актуальным з навуковага, ідэалагічнага і выхаваўчага пунктаў гледжання і можа выкарыстоўвацца для вызначэння ролі гістарычнай памяці ў патрыятычным выхаванні моладзі.
Дацэнт, цяпер дырэктар Інстытута сацыялогіі НАН Беларусі, Мікалай Мыслівец распрацаваў метадалогію правядзення сацыялагічнага даследавання «Гістарычная памяць беларускай моладзі» па выяўленні адносін моладзі да падзей ВАВ, вызначэнні ўзроўню ведаў і ўяўленняў аб падзеях тых гадоў, вывучэнні асаблівасцей фарміравання гістарычнай памяці аб вайне ў сучаснай студэнцкай. моладзі.
Прафесар кафедры гісторыі Беларусі, археалогіі і спецыяльных гістарычных дысцыплін ГрДУ імя Янкі Купалы Эдмунд Ярмусік падрыхтаваў метадычныя рэкамендацыі «Арганізацыя патрыятычнага выхавання ў школьных установах», якія служаць практычным кіраўніцтвам для школьных педагогаў і спрыяюць фарміраванню ў свядомасці навучэнцаў-пашаны да павагі да павагі да павагі да аб гераічных і трагічных старонках ваеннай гісторыі. «Рэкамендацыі» паказваюць пераемнасць у арганізацыі патрыятычнага выхавання школьнікаў і моладзі.
Выкананая ў рамках НДР магістарская дысертацыя Аляксандра Захарава «Сухапутныя войскі Заходняй асобай ваеннай акругі: фарміраванне, дыслакацыя, баявая гатоўнасць (верасень 1939 – жнівень 1941 гг.)» дазволіла рэканструяваць падзеі перадваенных гадоў, прааналізаваць дзейнасць ваенна-палітычнага кіраўніцтва. заходніх межаў СССР, вызначыць ролю і месца сухапутных войскаў у стратэгічнай абароне. Выкарыстанне гэтых матэрыялаў у вучэбна-выхаваўчай рабоце дасць магчымасць павысіць яе эфектыўнасць і якасць, а таксама больш эфектыўна фарміраваць у студэнтаў грамадзянскія якасці.
Эдмунд Ярмусік, Дзіяна Сцяпанава і Ігар Пташыц стварылі дакументальны фільм «І памяць сэрца кажа...», у якім прадстаўлены архіўныя матэрыялы ваенных гадоў, інтэрв'ю з ветэранамі і вязнямі канцлагераў, сюжэты аб патрыятычных мерапрыемствах на факультэце гісторыі, камунікацыі і турызму і ва ўніверсітэце , праца Студэнцкай навукова-даследчай лабараторыі па вывучэнні ВАВ. Фільм прызначаны для выкарыстання ў вучэбна-выхаваўчай рабоце ва ўстановах адукацыі.
Уклад вучоных факультэта ў захаванне гістарычнай памяці аб Вялікай Айчыннай вайне мае вялікае навуковае і практычнае значэнне. Вынікі даследаванняў і адукацыйныя ініцыятывы факультэта гісторыі, камунікацыі і турызму дапамагаюць лепш зразумець значэнне гэтага перыяду ў гісторыі Беларусі і захаваць памяць аб гістарычным мінулым.
Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Янкі Купалы